Tiến hóa vỏ Trái Đất trong giai đoạn nguyên sơ
Các kết quả nghiên cứu từ trước tới nay cho thấy trong hệ Mặt Trời,
không có hành tinh nào có lớp vỏ và thạch quyển như Trái Đất. Nguyên
nhân của sự khác biệt này có liên quan đến các chuyển động kiến tạo, sự
nguội lạnh của manti và cách chúng hình thành và phát triển. Nhiều
nghiên cứu đã chỉ ra rằng lịch sử tiến hóa của vỏ Trái Đất và manti có
liên quan chặt chẽ với nhau và nhiều đặc điểm của vỏ được hình thành bởi
các quá trình xuất phát từ bên trong manti.
Mặc dù sự phát triển của khoa học Trái Đất đã đạt được mhiều tiến bộ,
đặc biệt là từ khi các nghiên cứu địa chất đồng vị được sử dụng trong
nghiên cứu tiến hóa vỏ Trái Đất, những bốn vấn đề liên quan đến lớp vỏ
nguyên thủy của Trái Đất dưới đây vẫn cần được các nhà khoa học nghiên
cứu và tìm ra câu trả lời:
- Lớp vỏ nguyên thủy xuất hiện trong phạm vi địa phương hay toàn cầu?
- Lớp vỏ nguyên thủy được hình thành theo cơ chế nào và trong khoảng
thời gian nào?
- Thành phần ban đầu của lớp vỏ Trái Đất gồm những gì?
- Vỏ đại dương và vỏ lục địa phát triển như thế nào, trong khoảng thời
gian nào?
Những mảnh vụn hoặc di chỉ cổ nhất của vỏ lục địa được bảo tồn, có tuổi
khoảng từ 3.8 đến 4.0 tỉ năm.Hầu hết chúng là các đá tonalitic, gneiss
chứa nhiều mảnh vụn di chỉ komatit và bazan (amphibolit).Một vài mảnh
vụn, di chỉ đó có thể xuất phát từ lớp vỏ đại dương ban đầu.Việc sử dụng
mô hình tuổi đồng vị Pb của Trái Đất và tuổi đồng vị của các thiên
thạch đã cho thấy lớp vỏ thạch quyển có thể được hình thành sau hoặc
trong suốt những giai đoạn cuối cùng hình thành nên Trái Đất, khoảng 4,5
tỉ năm. Mặc dù nguồn gốc của những mảnh vụn, di chỉ vỏ lục địa tuổi
Arkei sớm chưa rõ ràng, nhưng chúng chiếm khoảng dưới 10% lớp vỏ Arkei
được bảo tồn. Nhiều mảnh đá cổ có tuổi trên 3 tỉ năm, nằm rải ráctrên
các lục địa hiện nay có thể là kết quả của sự tái tạo một phần lớp vỏ cổ
khi chúng bị đồng hóa trong manti.Từ các kết quả nghiên cứu địa chất
đồng vị cho thấy rằng lớp vỏ lục địa ổn định đầu tiên có thể không được
hình thành trước 4 tỉ năm.Như vậy, với tri thức hiện nay, các nhà khoa
học Trái Đất mới chỉ có thể làm sang tỏ từng phần lịch sử tiến hóa vỏ
Trái Đất từ khoảng 4 tỷ năm trở lại đây
http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/18694
http://repository.vnu.edu.vn/handle/VNU_123/18694
Nhận xét
Đăng nhận xét